Tıp dilinde lumbago olarak adlandırılan bel ağrısı, kişinin bel bölgesinde çeşitli sebeplere bağlı olarak yaşadığı her türlü ağrı tipini tanımlamak için kullanılır. İnsanların büyük bir bölümünü etkileyen bel ağrısı; daha çok yaralanmalar sonucu oluşup doğal yöntemlerle iyileşebilirken bazı durumlarda tıbbi tedavi gerektirebilir. Geçmeyen bel ağrıları için beyin ve sinir cerrahisi (nöroşirürji) uzmanlık alanına girildiğinden hastanelerin beyin ve sinir cerrahisi (nöroşirürji) departmanlarından randevu alınabilir.
Yaşanan bel ağrılarının uzman doktorlar tarafından kategorize edilmesi söz konusudur. Bel ağrısı türlerini şu şekilde sınıflandırabiliriz:
Bel ağrısına yaygın olarak neden olan durumlar, bel bölgesini etkileyen sinirlerde tahriş, omurga problemleri ve belin zorlanmasıdır. Bel ağrısının tipik nedenleri şu şekilde sıralanabilir:
Ağrıların çoğu mekanik kaynaklıdır ve bu durum da omurgayı oluşturan yapıların aşırı kullanımı, zorlanması ya da deformasyonu sonucu oluşmaktadır. Ayakta durmayı ve oturmayı zorlaştıran, hareketleri kısıtlayan bel ağrıları, genellikle bel fıtığını düşündürmektedir. Uzun süre ağır kaldırarak çalışma, zorlanma, stres, doğum gibi sebeplerden kaynaklanan şiddetli hasar sonucu beldeki diskin dış kısmının yırtılması ve sinirlerin sıkışması sonucu bel fıtığı oluşur. Bel fıtığı da bel ve bacak ağrısını beraberinde getirir.
Bel ve kalça eklemlerini etkileyebilen iltihabi artrit tiplerinden olan spondiloartropatiler, kişide bel ağrısı meydana getirebilir.
Bel zorlanması, bel ağrısını en sık görülen nedenlerinden biridir. Özellikle ağır işlerde çalışan ve yoğun spor yapan kişilerde görülen bu zorlanma sonucu doku ve bağlar zarar görür. Bu zararın neticesinde bel ağrısı yaşanır.
Bel kayması ve stres kırığı da hafif veya şiddetli bel ağrısına neden olabilir.
Bel ağrısının yaşanmasına neden olan kemik ve eklem problemleri doğumda meydana gelen sorunlar, tahriş, aşınma, iltihap ve yaralanmadan kaynaklanabilir.
Bel bölgesinde meydana gelen travmatik yaralanmalar, bel bölgesindeki disklerin zarar görmesi sonucu bel ağrısı oluşturur.
Bel ağrısının nedenlerinden biri de kemik erimesidir. Osteoporoz sonucu vücuttaki kemikler zayıflar ve daha kırılgan hale gelir. Bu durum da ani gelişen bel ağrılarını meydana getirebilir.
Bel bölgesinin omurgasındaki sinirlerin tahriş olması sonucu bel ağrısı yaşanması olasıdır.
İyi veya kötü huylu tümörler de bel ağrısına sebebiyet verebilir. Sinir ve omurilik de meydana gelebileceği gibi başka organlarda oluşan tümörler de (prostat, meme vb.) metastaz yaparak bel bölgesine sıçrayabilir. Bu durum da bel ağrısına yaşanmasını tetikleyebilir.
Diyabet hastalarında sinir yıpranmasına bağlı olarak oluşan nöropatilerin bel ağrısını tetiklediği görülmüştür.
Çok fazla kilolu olan kişilerin oluşturduğu ağır yük bel kaslarına zarar verir ve bel ağrısına neden olur.
Egzersiz yapılmaması ve hareketsiz yaşam, kasları harekete geçirmediği için bel ağrısının nedenleri arasında yer alır.
Apandisitin patlaması, mide ve kasıklarda ağrı oluşturabileceği gibi bel bölgesinde ağrı yaşanmasına sebebiyet verebilir.
Safra kesesinde meydana gelen iltihaplar bel bölgesini de etkiler. Bu durum bel ağrısı yaşanmasına sebep olur.
İdrar yolu enfeksiyonu yaşayan kişilerde böbrek enfeksiyonu yaşanması olasıdır. Daha şiddetli enfeksiyon durumlarında ise bel ağrısı yaşanabilir.
Hamilelik sürecinde vücutta oluşan komplikasyonlar ve hormon değişiklikleriyle birlikte bel ağrıları yaşanması da muhtemeldir.
Yaşanan her bel ağrısı sıralanan sebeplere sahip olunduğu anlamına gelmez. Şiddetli bel ağrısı durumlarında uzman bir hekime danışıp bel ağrısının teşhisi konulmalı ve tedavi süreci planlanmalıdır.
Bel ağrılarında, hareket etmeye devam etmek önemlidir. Beli yormayacak 30 dakikalık tempolu yürüyüş ve esneme egzersizleri, omurga hizasında duruş pozisyonunu korumak, bel yastığı kullanmak, günde 3 kez 15’er dakikalık soğuk kompres yapmak, 15 dakikalık sıcak banyo veya sıcak su torbası koymak bel ağrısına iyi gelen çözümlerdir.
Bel ağrısına rağmen günlük olarak yürüyüş veya yüzme, gerilme hareketleri gibi hafif şekilde egzersiz yapmak kas yapısını olumlu yönde etkiler ve gergin kasları gevşetir. Bu da doğal bir çözüm olan endorfin salgılanmasını sağlar, bel ağrısı semptomlarını hafifletir.
Bir havluya sarılı buz torbasını belin ağrıyan bölgesine uygulayarak şikayetlerinizi en aza indirebilirsiniz. Ayrıca soğuk kompres ani ve şiddetli bel ağrılarına da iyi gelir.
Vücut yapısının sağlıklı olması için doğru bir duruş sergilemek önemlidir. Özellikle oturur pozisyonda çok fazla vakit geçirip öne eğik veya kambur oturuyorsanız dik bir pozisyonda olmaya özen gösterin. Özetle çalışma alanı omurga sağlığı açısından ergonomik olarak kurgulanmalıdır.
Hindistan cevizi yağında olduğu gibi hint yağını da ısıtıp masaj yaparak bel ağrısı şikayetlerinden kurtulabilirsiniz.
Kas gevşetici krem ve merhemler kas spazmına iyi geldiği için rahatlama sağlarlar, ağrı üzerinde olumlu etki yaparlar.
Bel sağlığını korumak ve ağrıları engellemek için düşük topuklu ayakkabıların giyilmesi gerekir.
Günümüz dünyasında hastalıkların altında yatan en önemli sebeplerden biri olarak görülen stres de bel ağrısına sebep olarak durumlardandır. Stres ve kaygıdan mümkün olduğunca uzak durmak, daha sağlıklı bir hayatın anahtarıdır.
Tıbbi olarak birçok faydası bulunduğu bilinen lahananın birkaç yaprağını tencerede kaynatıp suyu süzülerek tülben aracılığıyla bele kompres yaparak uygulayabilirsiniz.
Vücudun her bölgesini olumsuz etkileyen sigara kullanımının da bel ağrısına sebep olduğu gözlenmiştir. Vakit kaybetmeden sigara ve tütün ürünlerini bırakmanız gerekir.
Bel ağrısının şiddetine bağlı olarak teşhisi sonrası uygulanacak tedavi yöntemi doktor tarafından belirlenir. Bel ağrısı tedavisi için izlenecek yollar şu şekilde olabilir:
Bu tedavilerin işe yaramadığı veya daha şiddetli bel ağrısı vakalarında cerrahi bir operasyon da gerekebilir. Kortizon enjeksiyonları, radyofrekans ablasyonu ve deri altına implante edilen cihazlara başvurulacağı gibi özellikle bel fıtığı gibi durumların neden olduğu bel ağrısı sorunlarında ameliyat söz konusu olabilir.